Waar haalde Abraham de mosterd?

Een aloude uitdrukking luidt: hij weet waar Abraham de mosterd haalt. In het algemeen wordt daarmee bedoeld dat iemand snapt hoe hij zich in een bepaalde situatie moet gedragen of weet hoe de zaken in elkaar zitten. Met een knipoog uitgesproken wordt met die uitdrukking vaak de omgang met de andere sekse bedoeld.

Om de oorsprong van deze zegswijze vinden moeten we ver de geschiedenis induiken. In het Oude Testament wordt in het boek Genesis, onder 22-6, beschreven dat Abraham zijn zoon Isaak moest offeren boven een vuur. Oude vertalingen verhalen dat hij 'mutsaards' verzamelde en dit op de schouders van zijn zoon legde. Mutsaard is een oud en vergeten woord voor ‘takkenbos’ en in het verlengde daarvan ‘brandstapel. Dat woord nu is in de loop van de tijd vervormd tot ‘mostaard’ wat uiteindelijk ‘mosterd’ is geworden omdat we de betekenis van het woord ‘mutsaard’ zijn verloren.

Het grappige is daardoor dat de uitdrukking probeert te verklaren dat iemand een bepaalde kennis bezit, terwijl de verklaring juist tegendraads is geworden omdat we de betekenis van een woord zijn vergeten.

Maar of het nu mosterd of mutsaard was, voor zijn zoon Isaak maakte het niet zoveel uit. Of hij nu op de brandstapel terecht kwam of in de kookpot, terwijl hij ingesmeerd was met mosterd, het feit blijft dat hij pas op het allerlaatste moment werd gered.